Ciągniki rolnicze

Ciągniki rolnicze to pojazdy silnikowe niezbędne do prac rolniczych w każdym gospodarstwie rolnym. Używane są też do prac leśnych i ogrodowych. Do ciągnika podpina się wszelkie maszyny do uprawy gleby, nawożenia i ochrony roślin, koszenia i zbioru upraw, przewozu zbiorów rolnych, nie mające własnego napędu. Do maszyn i urządzeń towarzyszących, które napędza się silnikiem ciągnika, moc przekazuje się za pomocą wałka obrotu mocy, w skrócie WOM, lub złączy hydraulicznych. Coraz częściej za pomocą hydrauliki steruje się maszyną towarzyszącą. Maszyny i urządzenia podpina się za pomocą trójpunktowego układu zawieszenia w skrócie TUZ, który znajduje się z tyłu ciągnika i dodatkowo coraz częściej także z przodu. Na rynku dostępne ciągniki rolne o mocy od 20 koni mechanicznych do nawet 900 koni mechanicznych. W produkcji ciągników następuje silna specjalizacja, wyróżnia się ciągniki do tradycyjnej uprawy rolnej, do sadów o wąskim rozstawie osi, do winnic mogąc pracować po terenach wyżynnych i stromych zboczach, do lasów, komunalne.

Z kolei w zależności od układu jezdnego można wyróżnić ciągniki kołowe z napędem tylnej osi, kołowe z napędem na przednią i tylną oś, gąsienicowe oraz półgąsienicowe. Ciągniki gąsienicowe zamiast na kołach poruszają się na gąsienicach, a półgąsienicowe mają zamiast jednej pary kół gąsienice lub na wszystkich osiach mają gąsienicowe wózki. Potocznie ciągniki nazywane są traktorami, zwykle mogą jeździć po drogach, po wcześniejszej rejestracji i dopuszczeniu do ruchu.

Na świecie pierwsze ciągniki rolnicze powstały w pierwszej połowie XIX wieku w Anglii i były napędzane silnikiem parowym, zaś po raz pierwszy silnik spalinowy w ciągniku został zastosowany w Stanach Zjednoczonych w końcu XIX wieku. W Polsce pierwszą firmą produkującą ciągniki o napędzie spalinowych był Ursus, premierowy model opuścił fabrykę w 1922 roku. W kraju ciągniki stawały się dostępne do użytku w gospodarstwach rolnych dopiero po II wojnie światowej, w ich posiadaniu jednak byli nieliczni. Przeciętni rolnicy do prac używali koni, a w ramach Spółdzielni Kółek Rolniczych w czasie Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej korzystano z usług zatrudnionych traktorzystów. W latach 90. ciągniki, najczęściej marki Ursus c-330 i c-360 oraz rosyjskiej produkcji Władimirce wkroczyły do gospodarstw rolnych i w pracach rolnych niemal całkowicie zastępując konie. Nowoczesne ciągniki o dużej mocy pojawiły się dopiero około 2004 roku. Wejście Polski do Unii Europejskiej otworzyło rynek, udostępniło możliwości zakupu maszyn w ramach programów unijnych refundujących zakup.